(Chuck Rice,  giáo sư Đại học bang Kansas, bên cạnh là phân hữu cơ làm từ thức ăn thừa và rác sân vườn.)

                                                 Ảnh: Kate Kurtz

"Bạn nên chú ý đến nơi mà bạn vứt bỏ chất thải thực phẩm, và bạn sẽ cảm thấy tốt khi bạn sống ở một nơi mà ủ phân từ thức ăn thừa là một lựa chọn", tác giả bài nghiên cứu, Sally Brown,  phó giáo sư trường đại học Washington, cho biết.

Cụ thể là, chất thải thực phẩm tạo ra một số lượng đáng kể khí nhà kính mêtan khi nó bị chôn vùi trong các bãi chôn lấp, nhưng lại không như vậy khi được ủ phân.

Nghiên cứu của giáo sư Brown phân tích những thay đổi mới ở một mô hình của Cơ quan Bảo vệ môi trường Mỹ. Mô hình này giúp các nhà quy hoạch chất thải rắn ước tính tỷ lệ giảm phát thải khí nhà kính dựa vào việc vật liệu được ủ, tái chế, đốt hoặc vứt bỏ.

Với việc ủ phân, mô hình tính toán lượng mêtan được tạo ra theo thời gian trong các bãi chôn lấp khi các chất hữu cơ phân hủy. Nó cũng xem xét có bao nhiêu mêtan từ các bãi rác hiện tại đang được thu giữ trong các hệ thống thu gom so với lượng mêtan thải vào khí quyển.

Kết quả cho thấy, lựa chọn tốt hơn là ủ phân từ chất thải thực phẩm hơn là đưa nó đến bãi chôn lấp.

"Bỏ chất thải thực phẩm của bạn trong các thùng phân thực sự có thể giúp giảm phát thải khí mêtan từ các bãi chôn lấp, vì nó là một việc dễ làm nhưng có một tác động lớn", Brown nhận xét.

Tại Mỹ, khoảng 95 phần trăm thức ăn thừa vẫn bị bỏ đi và cuối cùng là đến bãi chôn lấp. Tỷ lệ này khá hơn đối với rác sân vườn khi hơn một nửa được đưa đến  các cơ sở phân thay vì các bãi chôn lấp.

Phân tích Brown phát hiện thấy rằng, những lợi ích của việc ủ phân rác sân vườn thì chưa rõ ràng lắm trên giấy, vì tốc độ mà vật chất phân hủy phụ thuộc vào vị trí và mùa. Ví dụ như, rác sân vườn ở Florida vào tháng 12 sẽ có khả năng phân hủy nhanh hơn rất nhiều trong các bãi chôn lấp và tạo ra khí mêtan nhiều hơn so với cùng một lượng rác sân vườn ở Minnesota trong cùng một tháng.

Tuy nhiên, thức ăn thừa lại phân rã và bắt đầu tạo ra khí mêtan với tốc độ tương tự trong tất cả các vùng. Thành phần của chất thải thực phẩm thì tương đối ổn định qua các mùa và địa điểm, và có thể nói là giống nhau về các điều kiện tại các bãi chôn lấp. Tuy có thể có tuyết rơi ở Minnesota, nhưng nhiệt độ bên trong các bãi chôn lấp có thể sẽ hơn 70 độ F.

Sự khác biệt đối với rác sân vườn khiến cho mô hình của Cơ quan Bảo vệ môi trường Hoa Kỳ khó để đưa ra một khái quát rộng về tỷ lệ sản xuất mêtan của vật liệu, và từ đó khó đưa ra được chi phí môi trường tổng thể và lợi ích của việc ủ phân thay vì đưa đến bãi chôn lấp, Brown cho biết.

Tuy nhiên, ủ phân thức ăn thừa ủ và rác sân vườn cùng nhau sẽ có ý nghĩ bởi vì rác sân vườn khô hơn, nhiều cacbon khi trộn lẫn thức ăn thừa sũng nước sẽ tạo điều kiện lý tưởng cho quá trình ủ phân, bà cho biết thêm.

ST.